@44, maar ook anderen: ik schreef over pacifisme als persoonlijke keuze, zoals ik in mijn tweede reactie aangaf.
Het thema verliep toen wat naar een mensbeeld discussie: zijn wij nu een vredelievend beestje of juist heel agressief? Ik heb daar geen probleem mee, want het in “on topic”: ik huiver bij de aanblik van mensen die, voor welk doel dan ook, massaal onschuldigen neerschieten. Ik kon wel janken toen ik een leuke kleuter van een jaar of zes zag zeggen dat hij graag zelfmoordterrorist wilde worden voor Allah.
Maar, op het gevaar af neerbuigend te klinken, mijn docenten hebben mij altijd geleerd op te passen, als iemand je poogt wijs te maken dat de mens “by nature” agressief of vredelievend is.
Ik geloof geen van beide. Darwin heeft een soort natuurlijke strijd ontdekt en Hobbes had, twee eeuwen eerder, zijn onderzoek helemaal niet nodig. Spencer bakte daar een soort sociaal darwinisme uit, zeggende dat ook onder mensen de strijd voor overleving woedt. Een zekere Hitler perverteerde die strijd tot een rassenstrijd.
Maar ook Kropotkin had meer gelijk dan wij graag toegeven: de natuur en de mensheid kennen ook fantastische vormen van symbiose en samenwerking.
Daarnaast is er zoiets als beschaving. In een ander draadje op Sargasso werd, heel diepzinnig, een vertaling gegeven van het Franse volkslied: q’un sang impur abreuve nos sillons… Of zoiets: onzuiver bloed dat onze riolen verstopt.
Lekker vredelievende tekst, die nu uit naam van vrijheid en vrede wordt gezongen.
Maar toch: de Fransen en Duitsers zijn elkaar sinds 1870 drie keer naar de keel gevlogen, maar sinds 1945 niet meer. Dat lijkt me winst. In China is geen honger meer, alleen in Noord Korea nog. Zelfs Afrika doet het beter dan gedacht.
Geweld om je zelf te verdedigen mag, humanitair geweld mag ook, preventief verdedigen mag m.i. niet, want dat opent een route naar foute oorlogen en narigheid.
Geweld mag alleen met de rem er op en zachtheid in het hart. Daarom moest de valse piano en “Imagine” aan het einde van mijn stukje. De redactie vond het videostukje gelukkig.
↧
Door: Tom van Doormaal
↧